نویسنده : عبدالبصیر صهیب صدیقی
بخش پنجم
تاریخ انتشار: 06.11.2019
بالاخره جهت های متخاصم بار دیگر ، عزم و آهنگ صلح در افغانستان دارند و در تنظیم و توافق بر ترانۀ صلح به حیث یک سند حقوقی و سیاسی احتیاج دارند تا به میز مذاکره برگردند و در دیالوگ و گفتگوی صلح که یک دیالوگ حیاتی است شرکت فعال داشته باشند.
روز دوشنبه 14.10.2019 رسانه های امریکائی گزارش دادند که مقامات امریکائی و طالبان گفتگو هایشانرا بار دیگر آغاز کردند تا سرآغاز احیای مجدد برای گفتگو های صلح باشد که بنابر تصمیم رئیس جمهور ایالات متحدۀ امریکا به تعلیق درآورده شد.
این گفتگوی مقدماتی پس از تعلیق ،از طرف وال ستریت ژورنال به حیث اقدام های اعتماد سازی بین جانبین خوانده شد که عرصۀ عملی آن همان تبادلۀ زندانیان بود که در بخش های قبلی از آن ذکر رفته است.
این آغاز مجدد به صورت مقدماتی بر اساس گزارش نیویورک تایمز در اسلام آباد برگزار شد و این زمانی بود که زلمی خلیلزاد سفری به اسلام آباد داشت در عین حالی که ملا عبدالغنی برادر و همراهانش نیز به اسلام آباد سفر داشتند.
با اینکه در اوایل ماه اکتوبر پاکستان میزبان زلمی خلیلزاد فرستادۀ ویژۀ ایالات متحدۀ امریکا و ملا برادر و همراهانش در اسلام آباد بود ، منابع دپلوماتیک ایالات متحدۀ امریکا برین باورا ند که پاکستان رول عمدۀ را می خواهد در پایان دادن جنگ 18 سالۀ در افغانستان بازی کند.
گزارش های رسانه ئی حاکی از آنند که فرستادۀ ویژۀ ایالات متحدۀ امریکا و ملا عبدالغنی برادر با حضور معاونین شان در جلسات ، گفتگو های جداگانه را انجام داده اند.
https://www.dawn.com/news/1510927/us-taliban-resume-contacts-to-revive-peace-process
https://www.nytimes.com/2019/10/05/world/asia/us-taliban-talks.html
به گزارش رسانه‌ها ، روز دوشنبه وزارت خارجۀ ایالات متحدۀ آمریکا اعلام اشت که مذاکره کنندۀ امریکائی ، مذاکراتش با طالبان از طرف رئیس جمهوری ایالات متحدۀ آمریکا متوقف ساخته شد ، برای پایان دادن به جنگ 18 ساله در افغانستان ، با روسیه ، چین و متحدان اروپائی ایالات متحدۀ آمریکا دیدار می کند.
در بیانیه وزارت خارجۀ امریکا تذکار رفته است که زلمی خلیلزاد روز یکشنبه 20.10.2019عازم بروکسل ، پاریس ، مسکو شد و به گونۀ که او در پی آن است که برای اعادۀ صلح و یا ایجاد صلح در افغانستان بهترین تلاش ها را به نحوی حمایت کند.
https://tribune.com.pk/story/2084340/3-us-envoy-consults-russia-china-eu-ending-afghan-war/
زلمی خلیلزاد در مسکو با دپپلوماتان هم سطح خود دیدار کرد و گفتگو ها بر منافع مشترک شان در اختتام و پایان جنگ در افغانستان متمرکز بود.
چین و روسیه که رقبای اصلی ایالات متحدۀ امریکا در مناسبات و روابط جهانی محسوب می شوند ، اما با وجود چنین روابط رقابت آمیز ، زلمی خلیلزاد به صورت مکرر با قدرت های رقیب در مورد افغانستان به مشوره پرداخته است تا یک راه معقول و قابل قبول به همه در مورد صلح در افغانستان پیدا شود.
در این روز ها که بار دیگر رسانه‌ها از فعالیت های دیپلوماتیک مجدد زلمی خلیلزاد و سفرهای طالبان به برخی ممالک جهت از سرگیری مذاکرات صلح خبر میدهند ، سفر دو مقام ارشد ایالات متحدۀ آمریکا به افغانستان به گونه های متفاوت تعبیر و تفسیر شده‌اند که بیشتر بازگو کنندۀ علایق مفسرین است تا یک تفسیر جامع منطبق بر پالیسی آمریکا در مورد صلح در افغانستان. در اینجا تلاش برین متمرکز است تا اهداف سفر این دو مقام ارشد امریکائی به افغانستان در انطباق سیاست و پالیسی آمریکا در مورد صلح در افغانستان به تصویر کشیده شوند و امکان تفسیر های ذهنی را که بر علایق مفسرین ابتناء دارند به کنار راند و به حاشیه برد.
یکی از این سفر های دارای اهمیت بسزا ، سفر نانسی پلوسی به افغانستان است.
نانسی پلوسی سخنگوی کانگرس ایالات متحدۀ امریکا باعدۀ از همراهانش که اعضای ارشد کانگرس امریکا بودند یک سفر غیرمنتظره را به افغانستان تحقق دادند و این سفر به تاریخ 20.10.2019 به افغانستان صورت گرفت که همزمان با سفر زلمی خلیلزاد به مسکو است.
این سفر نمایندگان مجلس ایالات متحدۀ امریکا به رهبری خانم نانسی پلوسی به خاورمیانه و آسیای جنوبی اطمینان استمرار و تداوم ارفاق ایالات متحدۀ امریکا به دوستانش در منطقه بود زیرا این اطمینان که به صورت سفر هئیت نمایندگان کانگرس ایالات متحدۀ امریکا تحقق یافت ضروری بود چون در شرایطی صورت گرفت که ایالات متحدۀ امریکا نیرو هایش را از شمال شرقی سوریه به صورت غیر مترقبه بیرون کشید و این خروج بر اساس تمایل قبلی رئیس جمهوری دونالد ترامپ بود که بر اساس آن تمایل خواستار آن است که از درگیری های نظامی که به نفع امریکا نیست باید کنار کشید.
این عقب نشینی نیروهای نظامی ایالات متحدۀ امریکا باعث تعجب در حلقات سیاسی دوستان امریکا شد و از این جهت اطمینانی که بر این سفر ابتناء داشت به افغانستان ضروری تربه نظر می رسید زیرا افغانستان به طرف صلحی در حرکت است که خروج نیرو های خارجی یکی از شرط های اساسی آن در 9 دور مذاکرات بین هئیت امریکائی و هئیت طالبان در قطر ، دوحه بود و اگر مذاکرات باردیگر به صورت رسمی آغاز شود این شرط باز هم از همان اهمیت برخوردار خواهد بود.
سفر خانم نانسی پلوسی و همراهانش به افغانستان در بر دارندۀ این اطمئنان است که در صورت خروج نیروهای نظامی ایالات متحدۀ امریکا براساس یک تفاهم نامه و یا معاهدۀ صلح حامی حاکمیت مشروع در مجامع بین المللی و روابط بین المللی است و افغانستان را در جنگ افراطیت تنها نمی گذارد.
و این معلوم است که که از اردن عمان به افغانستان آمد.
https://tribune.com.pk/story/2084099/3-us-house-speaker-pelosi-makes-unannounced-visit-afghanistan/
مایک اسپنسر وزیر دفاع ایالات متحدۀ آمریکا نیز سفری مهم ه افغانستان داشت روز دوشنبه 21.10.2019 در سفری به کابل اظهار داشت که خروج نیرو های امریکائی آنگونه که از برخی جا های سوریه دفعتا صورت گرفت ،به عنوان پیش خیمۀ فکر نشود که حرکت مشابه در افغانستان هم صورت خواهد گرفت.
تأکید آقای مایک اسپر وزیر دفاع آمریکا برین بود که با در نظر داشت خروج نیرو های امریکائی از شمال شرقی سوریه شک و ظنی نسبت به آمریکا در افغانستان بیاید ایجاد شود چون آمریکا بر تمام تعهدات خود با افغانستان متعهد است و افغانستان را درجنگ با تروریزم تنها نمی گذارد.
برخی تحلیلگران افغانستان که قضایای صلح را دقیق دنبال می‌کنند سفر و اظهارات این دومقام امریکائی را در مغایرت با تلاش‌های زلمی خلیلزاد تفسیر و تأویل کردند و آن تفسیر با واقع سازگاری ندارد و هم آهنگ نیست زیرا وقتی که طالبان به صلح می پیوندند و به آشتی روی می‌آورند معلوم است که با خشونت و ترویزم رابطه های شان گسسته است و در روابطی می‌خواهند جا بگیرند که سرشت ضد تروریستی داشته باشند یعنی با کسب چنین خصوصیت‌ها ، در تقابل با تأکیدات مقامات بلند پایۀ امریکائی در امر مبارزه بر ضد تروریزم ، قرار نمی‌گیرند بلکه باید جزء همان کل سیاسی و نظامی شوند که در برابر تروریزم و خشکاندن ریشه‌های تروریزم مبارزه می کنند.
https://www.dawn.com/news/1512129/no-syria-type-pullout-planned-for-afghanistan-pentagon-chief
قرار بود که بلافاصله یعنی نه چندان با وقفۀ طولانی برای دوروز از 29 تا 30 اکتوبر دیالوگ و گفتگوی صلح در چین شهر پیکنگ تدویر یابد اما به عدم علاقه‌مندی دولت افغانستان و برخی دلایلی نامعلوم دیگر گرفتار تأخیر شد ، ولی چنان می نماید که به روز جمعه 08.11.2019 این دیالوگ و گفتگو تدویر یابد هئیت طالبان که قبلاً در مذاکرات از خود انعطاف نشان نمی دادند این چنان می نماید که انعطاف نشان دهند و پیش از خروج نیرو های خارحی به دیالوگ و گفتگو با افغانها تن دهند ، در حالیکه تا حال هئیت شرکت کنندۀ دولت افغانستان تا هنوز مشخص نشده است.
اما با در نظر داشت اینکه پاکستان در لست خاکستری FATFکه نهادی است که برضد پلشوئی و تأمین مالی گروه‌های افراطی فعالیت می‌کند و مقر آن در پاریس است و تا فبروری 2020 به پاکستان مهلت داده است تا تلاش بیشتر کند و نگذارد که در لست سیاه جا گیرد ، نوعی فشار شدید را بر پاکستان نشان میدهد و گمان برخی برین خواهد بود که این امر سبب خواهد شد تا مذاکرات صلح در افغانستان تحت شعاع این حالت قرار گیرد و خبری که به همین ارتباط رسانه ئی شد و پاکستان لب به شکوه گشود و این خبر عبارت است از :
وزارت خارجۀ پاکستان از دید و نگاه ایالات متحدۀ امریکا نسبت به پاکستان در امر مبارزه برضد تروریزم ، اظهار نا امیدی کرد.
روز سه شنبه 05.11.2019 وزارت خارجۀ پاکستان ابراز ناامیدی کرد مبنی براینکه از دید ایالات متحدۀ امریکا ، پاکستان اقدامات جدی را بر ضد گروه های افراظی مانند لشکر طیبه انجام نداده است .
پکستان برای تبرئۀ خود به دلایلی رو آورده است که به‌خصوص از دو دهه به این سو بر آن‌ها ترکیز می‌کند .
https://www.dawn.com/news/1515042/pakistan-disappointed-by-us-view-on-anti-terror-measures-fo
در پهلوی اینکه جایگاه پاکستان در نزد نهاد FATF در لست خاکستری است ، اخیراً اظهارات وزارت خارجۀ ایالات متحدۀ آمریکا در مورد کم کاری پاکستان در امر مبارزه برضد گروه‌های افراطی و عدم رضایت آمریکا از پاکستان درین مورد بخصوص ، شاید ذهنیت های برخی را متوجه این امر بسازد که با این وضع کار صلح در افغانستان نیز دشوار خواهد شد ، اما اگر دقیق اندیشیده شود دریافته می‌شود که برعکس راه را به طرف یک صلح ایدار هموار می‌کند و دلایل در این زمینه چنین مروم شده می تواند:
طوریکه آشکار و معلوم است که در پاکستان سه جریان اصلی است که تمثیل قدرت می‌کنند و در مناسبات قدرت ظاهر می‌شوند که عبارتند از :
1 ـ جریان سیاسی که در روابط بین‌المللی بر دوستی آمریکا ترکیز می‌کند در حالیکه در مناسبات منطقه بر خصومت و نفرت با هند ترکیز دارد.
2 ـ جریان سیاسی که بر علاوۀ دوستی با آمریکا و نفرت از هند، بر روابط آزاد پاکستان با دیگر ممالک ترکیز دارد که مظهر برجستۀ ثمرات این جریان سیاسی شگوفائی روابط چین و پاکستان است.
3 ـ جریان نظامی که دید خاص خود را دارد که در شرایط گوناگون الوان گوناگون دارد ، دوستی با آمریکا را برای پاکستان حیاتی میداند ، نفرت و خصومت با هند سازندۀ اصلی طرز دید و تفکرش است و در تجهیز وتمویل گروه‌های افراطی دینی و مذهبی برای اهداف به پاکستان حیاتی اند ، تجربۀ کافی دارد ، این طیف سیاسی گاهی در همگرائی و گاهی هم در واگرائی با دو جریان دیگر قرارد و گاهی هم عرصۀ قدرت را مختص به ظهور خودش می‌کند که در این راستا می‌توان از حکومت های نظامی پاکستان نام برد.
طیف و جریان نظامی قوی ترین جریان است که در اکثر موارد جریان های اول و دوم سیاسی برین جریان تکیه می‌کنند .
با وجود تفاوت‌ها این سه جریان سیاسی در پاکستان یک بافت واحد را تشکیل میدهند .
این واضح است که صلح در افغانستان در طیف دوم سیاسی پاکستان جایگاه مناسب خود را دارد که همکاری طیف اول و سوم را نیز با خود دارد زیرا هرسه طیف براین اذعان دارند که صلح و ثبات در افغانستان به نفع منطقه است.
چنان فکر می‌شود همزمان با اینکه تلاش‌ها برای صلح در افغانستان شتاب بیشتر می‌گیرند ، صدا ها برین بلند می‌شوند که پاکستان گویا برای مهار گروه‌های افراطی کاری اساسی نکرده است ، این در‌واقع حمایت از طیف و جریان سیاسی اول و دوم است که به اساسی بودن صلح در افغانستان در یک رابطۀ متعادل در منطقه باوردارند و هوشداری است به آن دسته ها و طیف های سیاسی که حامی افراطیت در منطقه اند و به بهانه‌های مذهبی تلاش‌های صلح را سبوتاژ می کنند.
ادامه دارد……..