Dari

  مفسر و نویسنده : مولانا امین احسن اصلاحی ترجمه از : عبدالبصیر صهیب صدیقی بخش پنجم تاریخ انتشار : 28.05.2019 3 ـ تفاسیر در کتاب‌های تفسیر بالعموم سه تفسیر را مدنظر دارم که عبارتند از تفسیر ابن جریر رحمه الله علیه ، تفسیر امام رازی رحمه الله علیه و تفسیر زمخشری رحمه الله علیه ، مجموعۀ اقوال سلف تفسیر ابن جریر رحمه الله علیه است ، قیل و قال و موشگافی های عقلی متکلمین در تفسیر کبیر از امام رازی رحمه الله علیه قابل وصول است ، مسائل مربوط به نحو و اعراب در تفسیر کشاف از زکخشری قابل دریافت است، این تفاسیر از آغاز زندگی فکری من مورد مطالعه من بوده‌اند و لاکن در زمان نوشتن به طور خاص یک نگاه ضرور به آن‌ها می‌اندازم و به کتاب‌های دیگر تفسیری در صورت ضرورت و باز کردن کامل معضلی رجوع کرده‌ام ، نوعیت استفادۀ من از این کتاب‌ها به گونۀ بوده است که به صورت مجرد بر اقوال آن‌ها اعتماد نکرده‌ام بکله قولی از آن‌ها را اخذ کرده‌ام که با اوصول در انطاباق بوده است طوریکه قبلاً تذکر رفت.

نویسنده : مولانا امین احسن اصلاحی ترجمه از : عبدالبصیر صهیب صدیقی بخش چهارم تاریخ انتشار : 19.05.2019 1 ـ تفسیر قرآن با قرآن چیزی سومی که در این تفسیر به طور اصول مد نظر قرار دارد آن این است که تفسیر قرآنکریم را به مدد خود قرآنکریم باید محقق ساخت ، قرآن کریم به این الفاظ تعریفی از خود ارائه میدهد : ٱللَّهُ نَزَّلَ أَحۡسَنَ ٱلۡحَدِيثِ كِتَـٰبً۬ا مُّتَشَـٰبِهً۬ا مَّثَانِىَ تَقۡشَعِرُّ مِنۡهُ جُلُودُ ٱلَّذِينَ يَخۡشَوۡنَ رَبَّہُمۡ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمۡ وَقُلُوبُهُمۡ إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِ‌ۚ ذَٲلِكَ هُدَى ٱللَّهِ يَہۡدِى بِهِۦ مَن يَشَآءُ‌ۚ وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُ ۥ مِنۡ هَادٍ (٢٣) ترجمه : ( 23 ) خداوند بهترین سخن را نازل کرده است، کتابی که (آیاتش) متشابه (= همانند یکدیگر، و) مکرر است‘که از (شنیدن) آن پوستهای کسانی که از پروردگارشان می ترسند، به لرزه می افتد، آنگاه پوستهایشان و دلهایشان با یاد خدا نرم می شود (و آرام می گیرد) . این هدایت خداست که هر کس را بخواهد با آن هدایت می کند، و هر کس را که گمراه سازد، پس برای او هیچ هدایت کننده ای نخواهد بود. بدین ترتیب قرآنکریم بار بار این را واضح ساخته است که الله تعالی حکمت خود را و آیات و نشانه هایش را به اشکال گوناگون و در آرایش های ادبی متفاوت اظهار میدارد و برای آن لفظ یا واژه « تصریف » را قرار داده است که به معنی گردش دادن است. هر تلاوت کنندۀ قرآنکریم میداند که یک مضمون در سوره‌ها متعدد بار بار آمده است ، هر مبتدی می‌داند که…

نویسنده : مولانا امین احسن اصلاحی ترجمه : از عبدالبصیر صهیب صدیقی بخش سوم تاریخ انتشار : 16.05.2019 من حیث المجموع نظام قرآنکریم: آنچه قبل ذکر گردید ، متعلق به نظم درونی هر سورۀ مبارکه است ، یعنی هر سورۀ مبارکه وحدت مستقل است که حامل عنوان مختص بخود است به همینگونه دارای موضوع مختص بخود یا عمود است که تمام اجزای سورۀ مبارکه استوار به همان عمود سورۀ مبارکه اند و در ارتباط ناگسستنی با عمود سورۀ مبارکه قرار دارند. حال در این راستا گامی به پیش می نهیم و می‌خواهم بگویم که در کل قرآنکریم نظم بخصوصی دارد که از یک نگاه این نظم ظاهر و آشکارا قابل فهم است و اما از دید دیگر این نظم در قرآنکریم مخفی است و با غور و تدبر قابل فهم است.حال به هردو گونه این نظم یعنی هم نظم آشکار و هم نظم مخفی در قرآنکریم می‌پردازیم تا آن‌ها را روشن سازیم:

مقدمۀ بر تفسیر تدبر القرآن نویسنده : مولانا امین احسن اصلاحی ترجمه از : عبدالبصیر صهیب صدیقی بخش دوم امام رازی رحمه الله علیه در تفسیر آیۀ مبارکۀ 44 سورۀ مبارکۀ فصلت / حم السجده ( وَلَوۡ جَعَلۡنَـٰهُ قُرۡءَانًا أَعۡجَمِيًّ۬ا لَّقَالُواْ لَوۡلَا فُصِّلَتۡ ءَايَـٰتُهُ ۥۤ‌ۖ ءَا۠عۡجَمِىٌّ۬ وَعَرَبِىٌّ۬‌ۗ قُلۡ هُوَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ هُدً۬ى وَشِفَآءٌ۬‌ۖ وَٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ فِىٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٌ۬ وَهُوَ عَلَيۡهِمۡ عَمًى‌ۚ أُوْلَـٰٓٮِٕكَ يُنَادَوۡنَ مِن مَّكَانِۭ بَعِيدٍ۬ (٤٤)) ترجمه : ( ( 44 )   و اگر آن را قرآنی عجمی (= غیر عربی) قرار می دادیم، یقیناً مـی گفتند:«چرا آیاتش روشن (و واضح) نیست؟! آیا (قرآن) عجمی است، و (مخاطب آن) عربی است؟!» بگو:« این (قرآن) برای کسانی که ایمان آوردند، هدایت و شفاست، و کسانی که ایمان نمی آورند، در گوشهایشان سنگینی است، و آن (قرآن) برایشان (مایه) کوری است، آنان (همچون کسانی اند که گـویا) از جـایی دور ندا داده مـی شوند».) ، می‌نویسد : « مردم می‌گویند که این آیۀ مبارکه به جواب مردمی نازل شده است که از راه شرارت می‌گفتند که اگر قرآن کریم به کدام زبان عجمی نازل می‌شد بهتر بود» لاکن نزد من ( مولانا اصلاحی ) اینگونه حرف‌ها ظلمی سختی است بر کتاب الهی ، معنی این حرف و حدیث ها این استکه آیات مبارکۀ قرآنکریم عاری از ربط و ارتباط با همدیگر اند یعنی ربط و تعلقی باهم دیگر ندارند ، در حالیکه این‌گونه حرف‌ها در مورد قرآنکریم اعتراض بزرگی است که روا داشته می‌شود ، درین صورت اعتقاد به اعجاز قرآنکریم تو به کنار ، حتی به مشکل می‌توان آنرا یک…

نویسنده : مولانا امین احسن اصلاحی ترجمه از : عبدالبصیر صهیب صدیقی بخش اول تاریخ انتشار :05.05.2019 تذکر : در فکر و اندیشۀ آن بودم تا رمضان المبارک را با تقدیم تحفۀ به هموطنان عزیز و همزبانان فرهیخته تبریک و تهنیت بگویم . به رمضان المبارک اندیشیدم و به فرضیت آن و اهمیت آن با جنان اهمیتی که الله تعالی در یک حدیث مبارک قدسی می‌فرماید الصوم لی و انا اجزی به ، به دو گونه معنی یعنی ، از یک نگاه ( صوم برای من است و من خود پاداش آنرا میدهم و یا صوم برای من است و من خود پاداش آن هستم ) ، آری رمضان المبارک ماهی مبارکی است که قرآنکریم در این ماه مبارک نازل شده ( إِنَّآ أَنزَلۡنَـٰهُ فِى لَيۡلَةِ ٱلۡقَدۡرِ (١) وَمَآ أَدۡرَٮٰكَ مَا لَيۡلَةُ ٱلۡقَدۡرِ (٢) لَيۡلَةُ ٱلۡقَدۡرِ خَيۡرٌ۬ مِّنۡ أَلۡفِ شَہۡرٍ۬ (٣) تَنَزَّلُ ٱلۡمَلَـٰٓٮِٕكَةُ وَٱلرُّوحُ فِيہَا بِإِذۡنِ رَبِّہِم مِّن كُلِّ أَمۡرٍ۬ (٤) سَلَـٰمٌ هِىَ حَتَّىٰ مَطۡلَعِ ٱلۡفَجۡرِ (٥)) و از این جهت مناسب دانستم که ترجمۀ این مقدمه را که پر از نکات ظریف و باریک معارف قرآنی است غرض مطالعه به عزیزان تقدیم دارم ، البته ناگفته نماند که هر کار بشری محاسن و معایب خود را دارد و همین امر است که محرکی است برای سروسامان دادن نقد و در این ارتباط از همۀ دوستان تقاضا بعمل می‌آورم تا این مقدمه را با دید نقاد و عقل وقاد مطالعه کنند و نظریاتشان را با ویبسایت تحلیل شریک سازند. اراده نبود تا مقدمه ای بر این کتاب رقم زده شود. خیلی قبل کتابی را…

نویسنده : داکتر محمدالله صخره تاریخ انتشار :15.04.2019 این مقاله برای مشتغلین فقه وحقوق مفید خواهد بود.وهرگونه نشرِ کاملِ ان مجاز است. وبه نستعین. (وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ إِنَّهُ كَانَ مَنصُورًا) و نکشید نفسی را که حرام گردانیده است خدا مگر به حق,و کسیکه مظلوم کشته شود پس به تحقیق گردانیدیم از برای ولییِّ وی زبر دستیی را, پس اسراف نکند در قتل,بیشک او یاری داده شده است..سورهء اسراء آیتِ 33. دلالت های این آیت :این آیتِ مبارکه نصّ صریح در بابت تجویزِ اعدام است. اما این تجویز, مطلق نیست بلکه موقوف به خواهش ولیی دمِ مقتول است. همچنان فرق بین قصاص واعدام در صلاحیتِ تنفیذ است.آنگاه که دولت متصدی تنفیذِ قصاص گردد اعدام نامیده میشود, در کنار اینکه گنجانیدنِ جرائم سیاسی در ضمن مجازاتِ مستحقِ مرگ و تقنینِ آن و درجِ ان در مُدَوَّنَه های جزائی, کلمهء اعدام را اعم از قصاص ساخته است.

نقدی بر موضع گیری انکار حیثیت شرعی و قانونی احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم ( سنت )  نویسنده : عبدالبصیر صهیب صدیقی ( تحقیقی بر استناد متون معتبر دینی ) بخش دوم و پایانی تاریخ انتشار : 25.02.2019 باز هم به یک واقیعت باید توجه داشت و آن اینکه ، متن یا الفاظ قرآنکریم متواتر و متفق علیه اند و اما قرآنکریم بدون در نظر داشت ظوابط و معیار های که پیامبر صلی الله علیه و سلم تعیین فرموده اند  ( سنت و احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم  در عرصۀ اعتقادات ، عبادات  اخلاق ، قانون و احکام ) و به دور از  دلالت های که بر لغت شناسی یا فیلولوژی ابتناء دارند و به دور از اکتشافات  ساینتفیک علمی آنگاه که قرآنکریم بر طبیعت اشاراتی دارد ، در مواجهه با هر ذهنی مبتنی بر پیش فرض های شخصی بدون معیار و ظوابط به شمار انسانها تعبیر و تأویل شده می تواند و حتی هم لایتناهی و پایان ناپذیر . اختلاف تأویلی از این جا نشئت می کند زمانیکه ذهن تاریخی انسان بدون معیار و ظوابط به عنوان موجود عاقل و تاریخ مند یعنی موجود تاریخی در فهم مداخله داشته باشد و این امریست اجتناب ناپذیر زیراکه یک بعد عقلی انسان بعد تاریخی آن است یعنی بعنوان پیش فرض ها از قبل داشته های تاریخی دارد و آنها را در توالی به ارث برده است یعنی اینکه فهم از هیچ آغاز نمی شود بلکه انسان متن نو را در یک مواجهۀ ذهنی با فهم قبلی خود…

نقدی بر موضع گیری انکار حیثیت شرعی و قانونی احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم ( سنت ) نویسنده : عبدالبصیر صهیب صدیقی ( تحقیقی بر استناد متون معتبر دینی ) بخش اول تاریخ انتشار : 10.02.2019 نتایج و پی آمد های تفکر دینی مبتنی بر انکار سنت و احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم: 1 ـ تفکر دینی مبتنی بر انکار سنت و احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم رابطۀ مستقیم تاریخی با خشونت ، سلب آزادی تفکر و تروریزم دارد که مثال برجستۀ آن حرکت سیاسی خوارج بر پایۀ انکار سنت و احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم است که  لا حکم الا الله شعار میدادند و شدید ترین گروه خوارج ، گروه ازارقه به رهبری نافع بن ازرق بود که محکمۀ تفتیش عقاید را بنام « محنه » تشکیل داد و به اعمال تروریستی شدت بخشیدند. 2 ـ تفکر دینی مبتنی بر انکار سنت و احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم در سیاست و در رابطه با قدرت می تواند توجیه گر قدرت غیر اخلاقی تبارز کند و در کنار قدرت های خود کامه و مستبد قرار گیرد. 3 ـ استبداد مذهبی از خصایص عمده و اساسی تفکر دینی مبتنی بر انکار سنت و احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم است که مورد دیگر آن تشکیل محکمۀ تفتیش عقاید در زمان عباسیان از طرف گروه مذهبی معتزله است. 4 ـ تفکر دینی مبتنی بر انکار سنت و احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم راه به شرک می برد و رابطه…

وطن چیست ؟ وطندار کیست ؟ نویسنده : عبدالبصیر صهیب صدیقی تاریخ انتشار بار سوم: 16.01.2019 تذکر : این عنوان در شرایط کنونی افغانستان از اهمیت بیشتر برخوردار است مدیریت سایت تحلیل با درک اهمیت روبه تزاید این عنوان مصمم برین شد تا آنرا بارسوم در نشر مجدد بر خوانندگان عزیز و گرامی سایت تحلیل عرضه دارد . وطن و وطن خواهی ؛ وطن دوستی ؛ وطن پرستی ؛ مادر وطن ؛ پدر وطن ؛ وطندار و وطنداری کلمات و واژه های اند که هر یک ما روزمره به آن مواجه هستیم ؛ وقتی در پای میز خطابۀ سیاسی قرار داریم این واژه ها در گوش ما طنین انداز اند و زمانیکه تاریخ مینویسیم یا میخوانیم و همچنان در ادبیات و اشعار رزمی به وفور به آنها برمی خوریم و بخصوص در این سالها که سرزمین ما دچار آشوب ها وبحران های شدید و جان فرسا است ؛ یکی سنگ صداقت وطندوستی به سینه می زند و دیگری را خائن به وطن معرفی میکند ؛ فرقۀ شعار وطن پرستی میدهد و گروۀ دیگری را به جرم خیانت و غداری که در تضاد با وطن پرستی است تکفیر نموده و خواستار تردش از دامن وطن است عدۀ در برابر انتر ناسیونالیزم هویت باختند و عدۀ هم می خواهند خود را مرکز انتر ناسیونالیزم ثابت کنند و چنان فضل نمائی مکنند که گوئی عالم و آدم آستان بوس شان است . اگر صادق است و یا خائن ؛ اگر عالم است و یا عامی و بی سواد ؛ اگر مدافع ارزش های…

نویسنده و مترجم : عبدالبصیر صهیب صدیقی تاریخ انتشار 15.01.2019 در شالوده شکنی Decostraction اخلاق و قدرت و رابطه‌های این دو مفهوم است که می توان درک دقیق از جامعۀ خود داشته باشیم یعنی می‌توان تفکیک کرد که رابطه‌های قدرت در جامعه درست شکل گرفته‌اند و یا قدرت‌های غیر مجاز اخلاق را به گروگان گرفته‌اند و بجای آن مناسبات زادۀ قدرت‌های غیر مجاز را که به صورت شبهۀ اخلاقی شکل می‌گیرند به صورت مصنوعی ترویج کنند. جامعۀ ما یعنی افغانستان عزیز که از دیر زمان یعنی حدود چهار دهه به علت جنگ‌ها ، پیکر خونین دارد بر نویسندگان روشن‌فکر و مراکز علمی لازم است تا در جهت بیشتر روشن شدن مفاهیم اخلاق و قدرت و رابطه‌های این دو مفهوم کار های بیشتر و اساسی را تحقق بخشند زیرا صلح و آرامش به صورت مستقیم بستگی به رابطه‌های اخلاق و قدرت دارد. این تلاش بربخشی از داده‌های کتاب ( قدرت و مورال ) یا 1Macht und Moral و یا ترجمۀ عنوان متذکره به انگلیسی Power and moral است، ابتناء دارد ، یعنی اینکه یک ترجمۀ آزاد است به این مفهوم برای وضاحت جای که نیاز برای توضیح واژه های متن بوده تشریح بیشتر صورت گرفته و در بعضی از جا ها نظر نویسندۀ این مقال ذکر شده است که به آسانی قابل تفکیک است. کتاب فوق الذکر مجموعۀ از مقالات عدۀ از فیلسوفان معاصر آلمانی است که در تجزیه و تحلیل قدرت و مورال یا اخلاق نگاشته شده‌اند و اهتمام در این مقال و مجال برین است که نظریات مرتبط به‌…